Udostępnij za pośrednictwem

  • Artykuł

          

SQL Server – rodzaje, zastosowanie, instalacja i konfiguracja w podstawowym zakresie

Udostępnij na: Facebook

Autor: Paweł Wilkosz

Opublikowano: 2011-05-27

Wprowadzenie

Zarówno wybór adekwatnej wersji SQL Server dostosowanej do potrzeb lokalnego przedsięwzięcia, jak i odpowiednia jego konfiguracja są niezwykle ważnym elementem w procesie rozpoczęcia pracy z systemem bazodanowym. Błędy popełnione na wstępie mogą skutkować problemami z rekonfiguracją i dostrajaniem pracy serwera już podczas jego działania. Takie zabiegi zawsze pociągają za sobą ryzyko przestoju biznesowego, utraty danych czy zaburzenia spójności działania na linii SQL Server – System Operacyjny. Wychodząc naprzeciw tym wyzwaniom, kolejny rozdział cyklu publikacji poświęcony będzie omówieniu dostępnych na rynku wersji serwera SQL, przeprowadzenia procesu instalacji „krok po kroku” wraz z komentarzami oraz wstępnej konfiguracji.

Wybór odpowiedniej wersji

W czasie gdy niniejszy artykuł powstawał, rynek skupiony wokół systemu SQL Server oferował trzy najnowsze ścieżki: Microsoft SQL Server 2008, Microsoft SQL Server 2008 R2 oraz Microsoft SQL Server 2011 CTP1 „Denali”. Ponieważ trzeci z wymienionych systemów znajduje się w wersji Community Technology Preview, bez wątpienia nie nadaje się do instalacji na komercyjnych serwerach firmowych. Niemniej jednak, w momencie gdy czytelnik weźmie do ręki niniejszy tekst, SQL Server „Denali” zapewne będzie już posiadał swoje buildy release’owe, udostępniane na zasadzie wersjonowania zbliżonego do SQL Server 2008, dlatego nie chciałbym go pominąć w niniejszym artykule.

Środowisko pracy

Przed podjęciem decyzji o instalacji SQL Server 2008 należy bezwzględnie zapoznać się z minimalnymi wymaganiami sprzętowymi. Może się okazać, iż maszyna, będąca hostem dla serwera bazodanowego, nie jest wystarczająco mocna, aby podjąć ów proces. SQL Server 2008 jest wspierany dla 32- i 64-bitowych wersji systemów Windows. Wersja 32-bitowa może być zainstalowana na komputerze 32- bądź 64-bitowym, w przeciwieństwie do wersji 64-bitowej, gdzie kompatybilność 64-bitowa musi zostać zachowana.

Wspieranym systemem operacyjnym dla wszystkich wersji serwera bazodanowego SQL Server 2008 jest Windows Server 2008 Standard Edition (bądź wyższy) oraz Windows Server 2003 Standard SP2 (bądź wyższy). Korzystając z bardziej szczególnych wersji należy zapoznać się z tabelą 1, gdyż może się okazać, że dla potrzeb własnych nie trzeba inwestować dużej ilości środków finansowych na zakup systemu Microsoft Windows klasy Enterprise.

SQL Server Developer , Evaluation, Express Edition
  • Windows XP Professional SP2 (bądź wyższy)
  • Windows Vista Home Basic (bądź wyższy)
SQL Server Express Edition
  • Windows XP Home Edition SP2 (bądź wyższy)
  • Windows XP Home Reduced Media Edition
  • Windows XP Tablet Edition SP2 (bądź wyższy)
  • Windows XP Media Center 2002 SP2 (bądź wyższy)
  • Windows XP Professional Reduced Media Edition
  • Windows XP Professional Embedded Edition Feature Pack 2007 SP2
  • Windows XP Professional Embedded Edition for Point of Service SP2
  • Windows Server 2003 Small Business Server Standard Edition R2 (bądź wyższy)

Tab. 1. Wspierane wersje systemów operacyjnych dla SQL Server.

Wybierając system operacyjny, np. dla wersji SQL Server Express Edition jako Windows XP, należy mieć na uwadze, iż wsparcie techniczne dla Systemu Windows XP SP3 będzie utrzymywane tylko do kwietnia 2014 roku. Podstawowy support zakończył się 14 kwietnia 2009 roku. Ewentualna możliwość uzyskania pomocy od firmy Microsoft również powinna mieć wpływ na wybór środowiska, w którym docelowo pracować będzie SQL Server.

Wśród wymienionych systemów operacyjnych nie znalazł się Windows Server 2008 Server Core. Niestety, na tym systemie nie jest możliwa instalacja żadnej wersji SQL Server. Chcąc to wyjaśnić, należy zagłębić się w funkcje, jakie są wspierane. Wśród nich nie figuruje .NET Framework, który jest niezbędny w pracy np. z FILESTREAM (podczas aktualizacji  obiektów binarnych SQL Server nie bazuje na „starym”, lecz tworzy sobie „nowy” obiekt, a poprzednika oznacza  dla Garbage Collector jako gotowego do zwolnienia pamięci. Garbage Collector, integralna część .NET Framework, dobrze znana jest programistom .NET. Jak widać pasjonaci SQL Server również wykorzystują go w swojej pracy, chociaż często zupełnie nieświadomie).

Wersje SQL Server 2008

SQL Server 2008 dostępny jest w następujących wersjach:

  • Enterprise – przeznaczona dla dużych organizacji;
  • Standard – posiadająca większość funkcji wersji Enterprise, idealnie komponująca się z małymi i średnimi przedsiębiorstwami;
  • Workgroup – wersja z limitowanym zestawem funkcji, wykorzystywana głównie w działach bądź departamentach firmowych;
  • Express – bezpłatna, podstawowa platforma przeznaczona głównie jako silnik bazodanowy dla aplikacji typu Web;
  • Compact – serwer bazodanowy dla urządzeń mobilnych;
  • Developer – wersja z identycznym środowiskiem i zestawem funkcji jak w Enterprise, z ograniczeniem wykorzystywania jako serwera komercyjnego i produkcyjnego. Ceniona szczególnie w środowisku developerów;
  • Evaluation – podobnie jak w przypadku wersji Developer – pełne środowisko limitowane okresem użytkowania – 180 dni.

Każda z powyższych wersji różni się między sobą szczególnie zestawem funkcji, z jakich administrator czy developer baz danych może skorzystać. Najważniejsze z nich zostały zebrane w tabeli 2 (wersja Enterprise wspiera wszystkie funkcje wymienione w tabeli).

  Standard Workgroup Express Compact
Wspierana ilość procesorów 4 4 1 1
Wielkość bazy danych Bez ograniczeń Bez ograniczeń 4 GB 4GB
RAM Bez ograniczeń Bez ograniczeń 1 GB 1 GB
SQL Server Management Studio Tak Tak Wyłącznie z Advanced Services Nie
Klastrowanie (max ilość węzłów) 2 Brak Brak Brak
Mirroring bazy danych Tylko Single-thread Brak Brak Brak
Policy-Based Management Tak Nie Nie Nie
Procedury składowane, triggery, widoki Tak Tak Tak Nie
Typy geograficzne i geometryczne Tak Nie Nie Nie
Kompresja logów Nie Nie Nie Nie
Operacje Online Nie Nie Nie Nie
Kompresja backupu Nie Nie Nie Nie
Enkrypcja danych Limitowana Limitowana Limitowana Password-based
XML Natywny Natywny Natywny Natywny
Replikacja Merge Tak Tak Tylko Subscriber Tylko Subscriber
Baza ‘Scalable Shared’ Nie Nie Nie Nie

Tab. 2. Najważniejsze funkcje SQL Server 2008 dostępne w poszczególnych wersjach.

Ponadto SQL Server w wersji Enterprise udostępnia również:

  • partycjonowanie,
  • równoległe operacje,
  • migawkę bazy danych,
  • widoki indeksowane,
  • kompresję danych
  • inne.

Wybór odpowiedniej wersji serwera bazodanowego, oprócz wymagań sprzętowych maszyny, na której ma być docelowo zainstalowany, powinien być uzależniony również od zakresu użytkowania. Dokładne prześledzenie listy funkcji SQL Server bez wątpienia pomoże wybrać najodpowiedniejszą wersję.

Więcej informacji na temat zakresu dostępnej funkcjonalności dla SQL Server znajduje się w lokalizacji: https://www.microsoft.com/poland/sql/default.aspx .

Instalacja SQL Server 2008 R2

Proces instalacji SQL Server 2008 R2 rozpoczniemy od podłączeniu nośnika instalacyjnego. Użytkownikowi powinno pokazać się okno – jak na rysunku 1.

Rys. 1. Centrum Instalacyjne SQL Server.

Widniejący tu ekran zawiera zestaw opcji przeznaczony dla tzw. Centrum Instalacji SQL Server (SQL Server Installation Center). Aplikacja pozwala m.in. na sprawdzenie, czy aktualne parametry sprzętowe spełniają minimalne wymagania, aby serwer bazodanowy mógł być poprawnie zainstalowany i skonfigurowany (System Configuration Checker). W tym miejscu można zapoznać się również z opisem danej wersji, dokumentacją techniczną oraz uzyskać pomoc Online.

Po upewnieniu się, iż maszyna, na której zainstalowany będzie SQL Server, spełnia minimalne wymagania sprzętowe, należy przejść do zakładki Installation i kliknąć New installation or add features to an existing installation (rysunek 2).

Rys. 2. SQL Server Installation Center.

 

Następnie instalator sprawdzi, czy podczas instalacji nie pojawią się jakieś problemy (np. związane z brakiem wystarczających zasobów sprzętowych bądź plików konfiguracyjnych – patrz rysunek 3).

Rys. 3. Sprawdzanie możliwych problemów mogących wystąpić podczas instalacji produktu.

 

Jeżeli nie zostanie zgłoszony żaden błąd, w kolejnym punkcie użytkownik zostanie poproszony o wybór edycji (jeżeli istnieje więcej niż jedna) oraz o ewentualny klucz aktywacyjny. W przypadku bezpłatnej edycji należy tylko zaznaczyć pole wyboru: Specify a free edition, oraz wybrać Enterprise Evaluation z listy rozwijanej (rysunek 4).

Rys. 4. Wybór edycji oraz klucz aktywacyjny.

Aby kontynuować proces instalacji, należy zaakceptować umowę licencyjną. Zachęca się, aby przed podjęciem decyzji o użytkowaniu systemu zapoznać się z jej tekstem. Zawarte są tam nie tylko informacje na temat – w jakim zakresie dana wersja SQL Server może być wykorzystywana, ale przede wszystkim w jaki sposób eksploatować produkt, aby uzyskać pełną pomoc ze strony firmy Microsoft oraz uniknąć błędów natury postępowania prawnego.

Po kliknięciu przycisku Next instalator rozpocznie kopiowanie plików niezbędnych do wykonania właściwego procesu instalacji (rysunek 5).

Rys. 5. Setup Support Files – kopiowanie niezbędnych plików.

Po zakończeniu pracy kreatora użytkownik otrzyma zupełnie nowe okno, które nie występowało w poprzednich wersjach. Wiąże się to m.in. z nowymi funkcjami, jakie pojawiły się w wersji R2 (np. PowerPivot). Okno dialogowe zawierać będzie trzy opcje instalacji:

  1. Instalacja podstawowego silnika bazy danych (SQL Server Database Engine) wraz z usługami Analysis Services, Integration Services i Reporting Services.
  2. Integracja Analysis Services z platformą SharePoint, jeżeli użytkownik zdecyduje się na dodanie funkcji PowerPivot for SharePoint do farmy produktów SharePoint.
  3. Konfiguracja wszystkich funkcji z wartościami domyślnymi.

Dla potrzeb niniejszej publikacji wykorzystam opcję pierwszą (rysunek 6).

Rys. 6. Wybór opcji instalacyjnych.

W punkcie 7. procesu instalacji produktu SQL Server użytkownik zostanie poproszony o zaznaczenie funkcji serwera, jakie mają zostać skonfigurowane. Podzielone są one na trzy grupy:

  1. funkcje instancyjne (Instance Features), dotyczące silnika SQL Server oraz serwisów Analysis Services i Reporting Services;
  2. funkcje współdzielone (Shared Features), służące głównie do wspomagania zarządzania i projektowania komponentów dla SQL Server (np. Client Tools Connectivity czy Business Intelligence Development Studio);
  3. funkcje redystrybucji (Redistributable Features) – dodatkowe komponenty udostępniane w ramach rozszerzonych funkcji serwera SQL (np. wtyczki do pakietu Microsoft Office).

Zrzut ekranu Feature Selection znajduje się na rysunku 7.

Rys. 7. Wybór funkcji.

W kolejnym kroku (podobnie jak w punkcie 3) następuje sprawdzenie poprawności wybranych komponentów oraz możliwości ich zainstalowania. Gdy instalator poprawnie zwaliduje elementy, a użytkownik kliknie przycisk Next, zostanie on przekierowany do okna konfiguracji Instance Configuration page (rysunek 8).

W tym momencie chciałbym się na chwilę zatrzymać i wyjaśnić Czytelnikowi niezwykle istotne pojęcia z punktu widzenia procesu instalacji serwera SQL. SQL Server udostępnia dwa rodzaje instancji – domyślną i nazwaną. Instancja domyślna jest identyfikowana w sieci jako nazwa komputera, na którym została zainstalowana (dla serwisu SQL Server zostanie utworzony alias MSSQLSERVER). Na pojedynczej maszynie może być skonfigurowana tylko jedna instancja domyślna. Identyfikator instancji nazwanej stanowi z kolei konkatenację nazwy komputera + nazwy instancji (np. MY_COMPUTER\SQLSERVERINSTANCE1). Każda instancja nazwana korzysta z własnych ustawień, polityki bezpieczeństwa, opcji, serwisów itp. Istnieje możliwość instalacji kilku wersji SQL Server (np. 2005, 2008) na tym samym hoście, pod warunkiem iż zostaną uwzględnione w ramach instancji nazwanych.

Ponieważ niniejsza prezentacja odnosi się do pierwotnej instalacji komponentów SQL Server, z okna Configuration page należy zaznaczyć opcję Default Instance, nadać jej odpowiedni identyfikator oraz wskazać katalog domowy, do którego zostaną skopiowane pliki (rys. 8).

Rys. 8. Okno instalacyjne ‘Instance Configuration’.

Po wykonaniu powyższych opcji instalator sprawdzi poziom wykorzystania dysku oraz dostępność miejsca dla nowej instancji. Jeżeli jest wystarczająco dużo wolnego miejsca, użytkownik zostanie przekierowany do okna konfiguracji serwera (rys. 9). W tym oknie należy zdefiniować konta dostępu dla następujących usług:

  • SQL Server Agent – serwis systemu Microsoft Windows, pozwalający zautomatyzować niektóre zadania administracyjne SQL Server. Wykorzystywany głównie do monitorowania i przetwarzania alertów;
  • SQL Server Database Engine – silnik SQL Server;
  • SQL Server Analysis Services – narzędzie do tworzenia hurtowni danych oraz rozwiązań typu Business Inteligence;
  • SQL Server Reporting Services  – zestaw funkcji ułatwiających tworzenie raportów ze zbiorów danych SQL Server;
  • SQL Server Integration Services  – platforma do scalania danych pochodzących z wielu źródeł;
  • SQL Full-text Filter Daemon Launcher – daemon usługi wyszukiwania pełnotekstowego, widoczny na liście serwisów jako SQL Full-text Filter Daemon Launcher (Nazwa instancji);
  • SQL Server Browser – usługa działająca na porcie UDP 1434, nasłuchująca przychodzące żądania kierowane do SQL Server oraz dostarczająca informacje nt. instancji.

Rys. 9. Konfiguracja kont dla poszczególnych usług SQL Server.

Zaleca się, aby do każdej usługi utworzyć osobne konto. Na rysunku 9 można zauważyć jeszcze jedną zakładkę – Collation. W ramach ustawień, jakie dostarcza, można skonfigurować  domyślne wartości ustawień językowych, regionalnych, kodowania znakowego oraz użytych konwencji nazewniczych. Na przykład opcja SQL_Latin1_General_CP1_CI_AS  jest standardem rozróżniającym wielkość liter („Serwer” i „serwer” to dwie różne nazwy). Ustawienia te konfiguruje się osobno dla silnika bazodanowego oraz Analysis Services.

Przechodząc do następnego kroku, należy określić sposób autentykacji administratora serwera bazodanowego. Istnieją na to dwa sposoby:

  1. Windows Authentication Mode – użytkownik uwierzytelniany jest za pomocą loginu i hasła zintegrowanego z systemem Windows. (Nie istnieje późniejsza konieczność podawania parametrów loginu i hasła podczas próby podłączenia się do serwera, np. poprzez Management Studio);
  2. Mixed Mode – udostępnia tryb autentykacji zarówno poprzez podanie loginu i hasła, jak i poprzez Windows Authentication Mode).

Okno Database Engine Configuration znajduje się na rysunku 10.

Rys. 10. Ekran Database Engine Configuration.

Podobnie jak w przypadku tworzenia parametrów autentykacji dostępu do SQL Server, należy utworzyć konto dla Analysis Services. Jeżeli administratorem AS może być użytkownik aktualnie uwierzytelniony w systemie Windows i sterujący procesem instalacji, wystarczy kliknąć przycisk Add Current User, aby ustawienia konta zostały dodane automatycznie (rysunek 11).

Rys. 11. Dodanie konta dla usługi Analysis Services.

Kolejny krok to wybranie opcji instalacji usługi Reporting Services. Ponieważ zaawansowane ustawienia wybiegają poza tematykę niniejszej publikacji, wystarczy jeżeli podczas procesu instalacji zostanie zaznaczona opcja Install the native mode default configuration.

Idąc dalej w postępie kreatora instalacji użytkownik otrzyma dwa okna. W pierwszym z nich następuje sprawdzenie reguł instalacyjnych, czyli informacji nt. systemu plików, architektury, używanych instancji klastrowanych (jeżeli istnieją) itp. Drugie okno zawiera podsumowanie informacji zebranych podczas pracy kreatora. Jest to ostatni moment aby przejrzeć przygotowaną konfigurację i ewentualnie cofnąć się do miejsca, które wymaga poprawienia (rysunek 12).

Rys. 12. Podsumowanie pracy kreatora.

Jeżeli użytkownik jest pewny poprawności instalowanych komponentów oraz reguł konfiguracyjnych, należy kliknąć przycisk Install. Rozpocznie się wtedy proces kopiowania niezbędnych plików na dysk twardy komputera oraz ustawianie opcji zebranych przez kreator. Jeżeli instalacja zakończy się powodzeniem, użytkownik otrzyma lokalizację do pliku, z zalogowanym przebiegiem całości procesu, oraz niezwykle miłą informację: Your SQL Server 2008 R2 installation completed successfully.

Rozwiązywanie problemów poinstalacyjnych

Zapewne podczas pracy z kreatorem instalacji nie będziemy w stanie przewidzieć wszystkich możliwych sytuacji związanych z dostrajaniem serwera do własnych potrzeb. Najczęściej spotykanym problemem jest błąd o numerze 18452, pojawiający się zwłaszcza w sytuacjach, gdy domyślne konto użytkownika SQL Server było konfigurowane do pracy z trybem uwierzytelniania Windows Authentication Mode. Podczas próby zalogowania się z poziomu innej aplikacji, użytkownik może otrzymać następującą informację (patrz rysunek 13).

Rys. 13. Błąd podczas próby podłączenia się do serwera SQL.

Pierwszym krokiem do rozwiązania tego problemu jest skonfigurowanie pracy serwera do przyjmowania tzw. połączeń typu Mixed Mode. Po podłączeniu się do SQL Server z Object Explorer->Properties należy wybrać zakładkę Security oraz przejść do sekcji Server Authentication (rys. 14). Zaznaczenie opcji SQL Server and Windows Authentication Mode powinno pomóc rozwiązać problem.

Rys. 14. Konfiguracja SQL Server do pracy z trybem mieszanym i Windows Authentication.

Równie często spotykamy się z sytuacją, gdy  pokazuje nam się informacja, iż podłączenie do serwera SQL nie jest możliwe, gdyż instancja nie pozwala na zdalne połączenia (SQL Server does not allow to remote connection, error code 26).

Aby rozwiązać ten problem, należy podłączyć się do serwera jako administrator i klikając prawym klawiszem myszy w Management Studio na interesującą nas instancję należy wybrać opcję Properties. W zakładce Connections należy zaznaczyć opcję Allow remote connections to this server (rysunek 15).

Jeżeli pomimo zaznaczenia opcji problem będzie nadal występował, należy sprawdzić reguły zdalnych połączeń przychodzących, zdefiniowanych na Firewallu.

Podsumowanie

W niniejszej publikacji chciałem przybliżyć Czytelnikowi proces instalacji serwera SQL wraz z omówieniem najważniejszych opcji. Znajomość tych zagadnień jest istotna z punktu widzenia procesu wstępnej konfiguracji SQL Server. Z kolejnej części Czytelnik dowie się, w jaki sposób tworzyć bazy danych i nimi zarządzać w środowisku SQL Server.